HR กับกฎหมายแรงงานเรียกได้ว่าเป็นสิ่งที่ต้องมาควบคู่กัน ดังนั้น HR จึงจำเป็นที่จะต้องมีความรู้เรื่องกฎหมาย โดยบทความนี้เรามี กฎหมายที่ HR ต้องรู้มาฝาก

อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม:

ว่าด้วยเรื่องของ HR กับกฎหมายแรงงาน

HR หรือ Human Resources มีบทบาทสำคัญในการดูแลจัดการในเรื่องของทรัพยากรมนุษย์ภายในองค์กรตั้งแต่เรื่องการสรรหาบุคลากร การจ้างงานพนักงาน สวัสดิการ การฝึกอบรม ไปจนถึงขั้นตอนของการเลิกจ้างพนักงาน ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวมานี้ล้วนเกี่ยวข้องกับ “กฎหมายแรงงาน” โดยตรง ดังนั้น HR จึงจำเป็นที่ต้องมีความรู้ ความเข้าใจเรื่องกฎหมายแรงงาน

กฎหมายที่ HR ต้องรู้

ในส่วนของเรื่องกฎหมายที่ HR มือใหม่ต้องรู้มีดังต่อไปนี้

1. กฎหมายคุ้มครองแรงงาน

กฎหมายคุ้มครองแรงงานหรือกฎหมายแรงงาน ถือได้ว่าเป็นกฎหมายที่มีความสำคัญอย่างมากสำหรับ HR เนื่องจากเป็นกฎหมายที่กำหนดในส่วนของสิทธิ และหน้าที่ระหว่างนายจ้าง และลูกจ้างในการทำงาน (พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541) ไม่ว่าจะเป็นสิทธิการลา การทำงานล่วงเวลา การใช้แรงงานหญิง การใช้แรงงานเด็ก และค่าชดเชยในการเลิกจ้างพนักงาน เป็นต้น

2. กฎหมายประกันสังคม

เรื่องของประกันสังคมก็ถือว่าสำคัญไม่แพ้กับเรื่องกฎหมายแรงงานเลยทีเดียว เพราะข้อกำหนดของประกันสังคมได้กำหนดไว้ว่า “นายจ้างที่มีลูกจ้างตั้งแต่ 1 คนขึ้นไป จะต้องขึ้นทะเบียนนายจ้างพร้อมกับขึ้นทะเบียนลูกจ้างเป็นผู้ประกันตนกับทางประกันสังคม โดยนายจ้างต้องแจ้งเข้าประกันสังคมภายใน 30 วันนับตั้งแต่มีการจ้างงาน ดังนั้น นายจ้างและ HR จึงจำเป็นที่จะต้องมีความรู้เรื่องกฎหมายประกันสังคม อย่างถี่ถ้วน เช่น การแจ้งเข้า-ออกประกันสังคม การจ่ายเงินสมทบประกันสังคม สวัสดิการประกันสังคม และอัปเดตข่าวสารประกันสังคมให้แก่พนักงาน เป็นต้น

3. สัญญาจ้างแรงงาน

สัญญาจ้างแรงงาน ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 575 บัญญัติว่า สัญญาจ้างแรงงาน หมายถึง “สัญญาซึ่งบุคคลหนึ่งเรียกว่า ลูกจ้าง ตกลงทำงานให้แก่บุคคลอีกฝ่ายหนึ่ง เรียกว่านายจ้าง และนายจ้างตกลงจะจ่ายสินจ้างให้ตลอดระยะเวลาที่ทำงานให้”

4. พระราชบัญญัติเงินทดแทน พ.ศ.2537

พระราชบัญญัติทดแทน พ.ศ.2537 หรือกฎหมายเงินทดแทน เป็นกฎหมายเกี่ยวกับสวัสดิการแรงงานที่มีแนวในการให้ความช่วยเหลือลูกจ้างที่ประสบอันตรายหรือเสียชีวิตจากการทำงานให้แก่นายจ้าง โดยพระราชบัญญัติเงินทดแทนได้กำหนดให้นายจ้างจะต้องเป็นผู้รับผิดชอบในกรณีที่ลูจ้างประสบเหตุตามที่กฎหมายเงินทดแทนกำหนด ได้แก่

ประสบอันตรายแก่ร่างกาย จิตใจ หรือถึงแก่ความตาย เรื่องจากการทำงาน
เจ็บป่วยหรือเสียชีวิตด้วยโรค ซึ่งเกิดขึ้นตามลักษณะหรือสภาพของงานหรือเนื่องจากการทำงาน
สูญหายไประหว่างการทำงาน

5. พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์

พระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ เป็นกฎหมายที่กำหนด ระเบียบบังคับเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง โดยเน้นไปที่การสภาพการจ้างของลูกจ้าง การเลิกจ้าง และการเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้างในสถานประกอบการ

6. พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ

พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ เป็นกฎหมายที่มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ให้คนพิการได้รับสิทธิ โอกาส และความเท่าเทียม ดังนั้น HR ควรที่จะต้องศึกษาหลักเกณฑ์ในการจ้างงานคนพิการ การส่งเงินเข้ากองทุนฯ และการจัดให้สัมปทาน เป็นต้น

7. พระราชบัญญัติส่งเสริมการพัฒนาฝีมือแรงงาน

พระราชบัญญัติส่งเสริมการพัฒนาฝีมือแรงงาน เป็นกฎหมายที่มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการพัฒนาฝีมือแรงงาน ให้มีประสิทธิภาพและเหมาะสมกับกาลสมัย โดยส่งเสริมให้นายจ้างหรือสถานประกอบการกิจการมีส่วนร่วมในการพัฒนาฝีมือแรงงาน

8. พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน

พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน เป็นกฎหมายที่กำหนดแนวทางการปฏิบัติการ ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานให้แก่ลูกจ้าง

สรุปกฎหมายแรงงานที่ HR ต้องรู้มีเรื่องอะไรบ้าง

ในฐานะ HR มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีความรู้ความเข้าใจกฎหมายแรงงาน เพื่อให้สามารถปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง เป็นธรรม และป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้น