เมื่อ HR เป็นตำแหน่งที่ต้องใช้องค์ความรู้หลากหลาย และ SWOT analysis ก็เป็นอีกหนึ่งองค์ความรู้สำคัญที่ HR ต้องหาความรู้เพิ่มเติม ซึ่งมีอะไรบ้างนั้น ดูในบทความนี้
บทความเกี่ยวข้องที่น่าสนใจ :
- การวางแผนกลยุทธ์ สำคัญกับองค์กรอย่างไร ?
- กลยุทธ์การบริหารคน ที่ผู้นำยุคใหม่ควรให้ความสำคัญ
- กลยุทธ์ 5C สู่ "การทำงานเป็นทีม" ที่ทุกองค์กรควรมี
- 3 วิธีการที่ช่วยให้ผู้คนเป็นศูนย์กลางของความสำเร็จทางธุรกิจ
- เคล็ดลับบริหาร HRM ยุคใหม่ ด้วยโปรแกรม HR
SWOT analysis คืออะไร
SWOT analysis เป็นเทคนิคทางธุรกิจที่ใช้เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่อธุรกิจหรือองค์กร เป็นวิธีที่ช่วยให้ผู้ดำเนินธุรกิจหรือผู้บริหารสามารถทำความเข้าใจเกี่ยวกับความแข็งแกร่ง (Strengths), ความอ่อนแอ (Weaknesses), โอกาส (Opportunities), และความเสี่ยง (Threats) ของธุรกิจหรือองค์กรของพวกเขาได้ด้วยการวิเคราะห์ภาพรวมของสภาพแวดล้อมภายนอกและภายในที่มีผลต่อธุรกิจ โดย SWOT analysis มีความหมายดังนี้
Strengths (จุดแข็ง)
คุณสมบัติหรือปัจจัยที่ทำให้ธุรกิจหรือองค์กรมีความสามารถและคุณค่า เช่น ความชำนาญทางเทคโนโลยี, บุคลากรที่มีความสามารถ, และการบริการที่มีคุณภาพสูง
Weaknesses (จุดอ่อน)
คุณสมบัติหรือปัจจัยที่อาจเป็นจุดอ่อนหรือข้อเสียของธุรกิจหรือองค์กร เช่น ขาดทักษะบางอย่างในบุคลากร, โครงสร้างการบริหารที่ซับซ้อนมากเกินไป
Opportunities (โอกาส)
สถานการณ์หรือปัจจัยที่มีทัศนคติบวกและมีโอกาสที่ธุรกิจหรือองค์กรสามารถนำมาใช้เพื่อพัฒนาและเติบโต เช่น การขยายตลาดใหม่, แนวโน้มทางเศรษฐกิจที่ดีขึ้น
Threats (อุปสรรค)
ปัจจัยที่อาจก่อให้เกิดความเสี่ยงและอุปสรรคต่อการดำเนินธุรกิจหรือองค์กร เช่น การแข่งขันที่แรง, การเปลี่ยนแปลงของกฎหมายหรือข้อบังคับ การวิเคราะห์ SWOT ช่วยให้ธุรกิจหรือองค์กรสามารถจัดการกับสถานการณ์ในส่วนต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ และใช้ข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์ SWOT เพื่อกำหนดกลยุทธ์หรือแผนการดำเนินงานที่เหมาะสมต่อองค์กร และการจัดการกับความเสี่ยงให้เกิดผลกระทบน้อยที่สุด
ทำไม HR จึงควรใช้ SWOT analysis
จาก HR Trend 2024 ที่กล่าวถึงรูปแบบการดำเนินงานที่เปลี่ยนไปนั้น หนึ่งในบทบาทของ HR ต้องหันมาให้ความสำคัญคือ การเป็นผู้วางกลยุทธ์และร่วมงานกับฝ่ายกลยุทธ์ทางธุรกิจหรือแผนกต่าง ๆ หรือที่เรียกว่าตำแหน่ง HRBP นั่นเอง เพื่อให้การวางแผนกลยุทธ์ทรัพยากรบุคคลสอดคล้องไปกับแผนธุรกิจขององค์กรและ เพื่อให้ HR เข้าใจทิศทางเชิงกลยุทธ์ขององค์กรเพื่อเตรียมความพร้อมได้ดีขึ้น และเตรียมบุคลากรให้สามารถตอบสนองความต้องการได้
ซึ่งการวิเคราะห์ SWOT analysis สำหรับฝ่ายทรัพยากรบุคคลนั้นจะช่วยให้ทราบปัจจัยทั้งภายนอกและภายในองค์กร ในการวางแผนกลยุทธ์ระยะยาว โดย HR สามารถวิเคราะห์ SWOT เพื่อวัดสมรรถนะขององค์กรในระดับบุคคลและระดับแผนก เช่น ทักษะที่มีในปัจจุบันและความสามารถที่ยังขาด และเมื่อได้รวบรวมข้อมูลทั้งหมดแล้ว จะทำให้ HR ทราบถึงจุดแข็ง จุดอ่อน รวมถึงสามารถกำหนดแผนในการพัฒนาทักษะต่างๆ ให้กับพนักงานได้
ประโยชน์ของการวิเคราะห์ SWOT analysis สำหรับ HR
- การวิเคราะห์ SWOT ของ HR ช่วยให้ทีมทรัพยากรบุคคลได้รับมุมมองที่ชัดเจนเกี่ยวกับปัจจัยภายในและภายนอก
- การรู้จุดแข็งจุดอ่อน จะช่วยให้ HR สามารถกำหนดทิศทางและสร้างเป้าหมายระยะสั้น ระยะยาวได้ เพราะ HR จะสามารถแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ ของบุคลากร และวางแผนควบคุมปัญหาต่างๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้ในอนาคต
- การวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และภัยคุกคามอย่างละเอียดจะช่วยเตรียมทีมทรัพยากรบุคคลให้สามารถสร้างกลยุทธ์ที่มีประสิทธิภาพได้
วิธีการวิเคราะห์ SWOT analysis ด้านทรัพยากรบุคคล
การวิเคราะห์ SWOT analysis สำหรับ HR เริ่มต้นด้วยการรวบรวมข้อมูลจากภายในและภายนอกองค์กรเกี่ยวกับทรัพยากรบุคคล และจากนั้นทำการวิเคราะห์ตามแง่มุมของ SWOT ดังนี้
1. จุดแข็ง (Strengths) ในทางทรัพยากรบุคคล
- พนักงานที่มีความสามารถและประสบการณ์ที่ดี
- ระบบการบริหารทรัพยากรบุคคลที่มีประสิทธิภาพ
- การพัฒนาบุคลากรและการฝึกอบรมที่เป็นมาตรฐาน
- วัฒนธรรมองค์กรที่ส่งเสริมการทำงานเป็นทีมและการสร้างสรรค์
2. จุดอ่อน (Weaknesses) ทางทรัพยากรบุคคล
- ขาดทักษะหรือความชำนาญในบางพื้นที่ของทรัพยากรบุคคล
- ระบบการจัดการทรัพยากรบุคคลที่ไม่มีประสิทธิภาพ
- ความขัดแย้งหรือการสื่อสารที่ไม่เพียงพอในทีมหรือองค์กร
3. โอกาส (Opportunities) ที่เกี่ยวข้องกับทรัพยากรบุคคล
- โอกาสในการพัฒนาทักษะใหม่ ๆ หรือการเรียนรู้ใหม่
- การใช้เทคโนโลยีในการทำงานทรัพยากรบุคคล
- โอกาสในการสร้างและรักษาวัฒนธรรมองค์กรที่ส่งเสริมการทำงานร่วมกัน
4. อุปสรรค (Threats) ที่อาจมีผลต่อทรัพยากรบุคคล
- การแข่งขันในตลาดแรงงานที่เข้มข้น
- การเปลี่ยนแปลงในกฎหมายที่อาจมีผลกระทบต่อการจัดการทรัพยากรบุคคล
- ความผันผวนในสภาพแวดล้อมธุรกิจหรือตลาดที่อาจส่งผลกระทบต่อการจัดการทรัพยากรบุคคล
ตัวอย่างการวิเคราะห์ SWOT ของ HR ในด้านทักษะของบุคลากร
จุดแข็ง
- บริษัทมีทักษะอะไรบ้างในปัจจุบันที่ช่วยในการบรรลุวัตถุประสงค์ทางธุรกิจ?
- ประโยชน์ของการได้รับทักษะเหล่านี้มีอะไรบ้าง?
จุดอ่อน
- ขาดทักษะอะไรบ้างที่สามารถขัดขวางบริษัทไม่บรรลุเป้าหมาย?
- พื้นที่ใดของธุรกิจที่มีประสิทธิภาพต่ำกว่าในปัจจุบัน?
โอกาส
- มีเครื่องมือและเทคโนโลยีใดบ้างที่จะช่วยพัฒนาชุดทักษะของพนักงาน?
- บริษัทมีบุคคลที่มีทักษะคอยให้คำปรึกษาแก่พนักงานที่มีทักษะน้อยหรือไม่? วิธีการฝึกอบรมอื่นๆ จะช่วยยกระดับทักษะของพนักงาน เช่น การแชโดว์หรือการฝึกอบรมในที่ทำงานได้หรือไม่
อุปสรรค
- การขาดทักษะทำให้บริษัทสูญเสียส่วนแบ่งการตลาดหรือลูกค้าหรือไม่?
- ระบบอัตโนมัติจะเข้ามาแทนที่ทักษะที่มีอยู่ของพนักงานหรือไม่?
สรุปการวิเคราะห์ SWOT analysis สำหรับ HR
การวิเคราะห์ SWOT analysis สำหรับทรัพยากรบุคคลจะช่วยให้ HR สามารถกำหนดกลยุทธ์และแผนการดำเนินงานในการพัฒนาทรัพยากรบุคคล โดยการใช้ความแข็งแกร่งเพื่อให้สามารถใช้โอกาสต่างๆ อย่างเต็มที่และจัดการกับความเสี่ยงให้เกิดผลกระทบน้อยที่สุด ดังนั้น สายงาน HR จึงต้องศึกษาในด้านการวิเคราะห์กลยุทธ์ต่างๆ เพิ่มเติมเพื่อร่วมผลักดันให้องค์กรดำเนินไปตามเป้าหมายได้อย่างถูกทิศทาง