หนึ่งในหน้าที่ของ HR คือการวางแผนกำลังคน และกำลังคนเป็นปัจจัยสำคัญในการขับเคลื่อนธุรกิจ ซึ่งวางแผนกำลังคนคืออะไร มีขั้นตอนการทำงานอย่างไร มาดูกันในบทความนี้

Manpower หรือกำลังคน คืออะไร?
	กำลังคน หรือ Manpower คือ กำลังแรงงาน คนงาน หรือบุคคลที่ได้รับการว่าจ้างในองค์กรและพร้อมสำหรับการรับมอบหมายหน้าที่ในการทำงานเพื่อองค์กร ซึ่งถือเป็นหนึ่งในทรัพยากรที่สำคัญที่สุดในองค์กร หากไม่มีกำลังคนที่เหมาะสม งานก็ไม่สามารถดำเนินต่อไปได้ ตัวอย่างเช่น โรงงานที่ไม่มีกำลังคนในการผนลิต หรือกำลังคนในการผลิตไม่เพียงพอก็จะส่งผลให้ไม่มีวัตถุดิบ สินค้าคงคลัง สินค้าสำเร็จรูปและไม่สามารถที่จะขับเคลื่อนเป็นฟันเฟือนขององค์กรได้ เพราะการขับเคลื่อนที่สำคัญนั้น ขึ้นอยู่กับ Manpower หรือกำลังคนที่มีทักษะในด้านนั้น ๆ นั่นเอง

การวางแผนกำลังคนสำคัญอย่างไร
	การวางแผนกำลังคน หรือ การวางแผนกำลังคน (Manpower Planning) หรือที่เรียกกันอีกอย่างว่าการวางแผนทรัพยากรมนุษย์ คือ การกำหนดจำนวนคน ประเภทของกำลังคน ในสถานที่ที่เหมาะสม เวลาที่เหมาะสม และการดำเนินการอย่างถูกต้องเพื่อให้บรรลุเป้าหมายขององค์กร ซึ่งการวางแผนทรัพยากรมนุษย์ถือเป็นสิ่งที่สำคัญสำหรับองค์กรซึ่งควรมีการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบเป็นอย่างมาก เพราะเมื่อสถานการ์ณโลกเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วแล้ว องค์กรต้องเตรียมการล่วงหน้า และ “คน” ที่เป็นทรัพยากรขององค์กร ต้องพร้อมเพื่อการแข่งขันอยู่เสมอด้วย โดยขั้นตอนการวางแผนกำลังคนมีดังนี้


ขั้นตอนการวางแผนกำลังคน Manpower Planning
	1. ทำความเข้าใจในเป้าหมายและทิศทางขององค์กร
	อันดับแรก HR ควรศึกษาข้อมูลและทำความเข้าใจกับแผนธุรกิจขององค์กรให้เป็นอย่างดีก่อน เพราะเมื่อเข้าใจแล้วจะทำให้ทราบว่า
	• กำลังคนที่เป็นกำลังหลักของเรา คืองานกลุ่มไหน
	• เราต้องการกำลังคนที่มีความรู้ ทักษะ ความสามารถในด้านใดบ้างเพื่อที่จะบรรลุเป้าหมายธุรกิจ
 
	ตัวอย่างเช่น
	บริษัทขายโปรแกรมสำเร็จรูปเปิดใหม่แห่งหนึ่งมีเป้าหมายต้องการทำให้บริษัทฯ เป็นที่รู้จัก แน่นอนว่า HR ต้องเตรียมอัตรากำลังด้าน PR,  Mass Communication, Marketing Communication ร่วมถึงภาพรวมการทำสื่อ เช่น Creative, Graphic Designer เป็นต้น

	2. การวิเคราะห์กำลังคน
	2.1 ความต้องการของกำลังคนเป็นอย่างไร
	องค์กรจะขับเคลื่อนไปสู่เป้าหมายได้ จะต้องอาศัยคนที่เป็นแบบไหน เป็นอย่างไร ตำแหน่งใดถือเป็นหลักสำคัญที่จะทำให้เป้าหมายบรรลุ ดังเช่น
	• ลักษณะของพนักงานที่ต้องการ (วัฒนธรรมองค์กร) ช่วงอายุที่ต้องการระดับการศึกษา ทักษะที่ต้องการ
	• เทคโนโลยีที่จะต้องนำมาให้ในการทำงานในอนาคต มีผลต่อการทำงานของหน่วยงานใดในตำแหน่งใด
	• แนวโน้มตลาดแรงงาน เช่น ในอนาคนข้างหน้า Gen Z ไม่อยากทำงานประจำแล้ว แต่อยากทำงานอิสระ หรือแรงงานหนุ่มสาวน้อยลงกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ เป็นต้น

	2.2 กำลังคนที่ปัจจุบันมีอยู่ 
	นอกจากการนับจำนวนกำลังแล้ว ควรพิจารณาประกอบ ดังนี้ 
	• การวัด หรือการประเมินความรู้ และทักษะในแต่ละระดับ คนของเราเก่งเรื่องอะไร มีจุดแข็งในด้านใด ความสามารถในการทำงาน (Competency) ที่คนของเรามีเป็นอย่างไร
	• วิเคราะห์ข้อมูลการลาออก (Turnover) โดยแยกเป็นแต่ละระดับ และกลุ่มงาน วิเคราะห์ช่วงอายุพนักงานที่กำลังเกษียณในแต่ละปี
	• ประเมินว่าคนของเรานั้นสามารถพัฒนาได้มากน้อยแค่ไหน มีข้อจำกัดอะไรในการพัฒนา
 
	2.3 การหาความต่าง (Gap Analysis)
	คือ การเปรียบเทียบข้อมูลอัตรากำลังที่ควรจะเป็น กับอัตรากำลังคนที่มีอยู่ปัจจุบัน ดังตัวอย่างคร่าว ๆ ง่าย ๆ เพื่อช่วยในการวางแผนฯ
 
 
				หมายเหตุ เนื่องจากองค์กรมีแผนเลื่อนตำแหน่งให้ MKT Com ไปสู่ ระดับ Supervisor
 
	การปิด Gap 
	• น้อยเกินไป ก็ต้องมาดูว่า ขาดในที่ปริมาณคน หรือ ขาดที่ความรู้ทักษะ ขาดตำแหน่งที่สำคัญอะไรบ้าง หากขาดคนก็ต้องหาคนมาเพิ่มมาเสริม HR ก็จะสามารถรู้ได้ว่าต้องหาคนเพิ่มตำแหน่งไหน มีทักษะอย่างไร 
	• มากไป วิเคราะห์ได้ว่า กำลังคนที่อยู่เกินความต้องการ หรือ ทักษะความรู้ที่ไม่จำเป็นต้องใช้อีกต่อไปเนื่องจากทางเปลี่ยนแปลงทางธุรกิจ เป็นต้น กรณีที่กำลังคนเกินความต้องการ วิธีการโอนย้าย หรือการเพิ่มเสริมทักษะความรู้ใกล้เคียงจากเดิมเพื่อตอบสนองรูปแบบธุรกิจใหม่ในอนาคตก็เป็นวิธีหนึ่งในการเตรียมการ
 
 
การจัดทำแผนอัตรากำลัง (Workforce Plan)
	1. เตรียมข้อมูลกำลังคนที่มีอยู่ในปัจจุบันในเชิงปริมาณ (มีจำนวนเท่าไหร่ ตำแหน่งใดบ้าง) และคุณภาพ (ทักษะความรู้ที่ต้องสนองเป้าหมายองค์กรหรือไม่อย่างไร) ผู้อ่านสามารถเข้าไปดูแบบฟอร์มเกี่ยวกับการวางแผนกำลังคนได้ทางอินเตอร์เน็ตแล้วนำมาปรับใช้
	2. คาดการณ์กำลังคนในอนาคต ในระยะเวลาข้างหน้าที่กำหนดไว้ต้องการบุคคลากรเพิ่มเท่าไหร่ อย่างไรบ้าง ทั้งจำนวนรวม และแยกประเภท ตลอดจนระบุรายละเอียดคุณสมบัติต่าง ๆ เช่น ความรู้ ความชำนาญ ทักษะ และประสบการณ์ เป็นต้น
	3. แผนกำลังคน (Manpower plans) หรือแบบฟอร์มอัตรากำลัง จากการวิเคราะห์คาดการณ์ทั้งหมดแล้ว ให้นำมาระบุจำนวนที่ชัดเจนลงแบบฟอร์มเพื่อคำนวณค่าส่วนต่าง (Gap Analysis)

สรุปการวางแผนกำลังคน Manpower Planning สำคัญอย่างไร
	กุญแจสำคัญในการดำเนินธุรกิจนั้นคือ ศักยภาพของพนักงานและกำลังคนที่เหมาะสมกับงาน หากกำลังคนไม่สอดคล้องกับการทำงาน ก็จะส่งผลให้เกิดปัญหาต่าง ๆ ตามมา เช่นคนทำงานมากหรือน้อยเกินไป งานเยอะเกินไป ความเครียดและบรรยากาศที่กดดันในการทำงาน และที่สำคัญอาจเสียโอกาสทางธุรกิจได้อีกด้วย ดังนั้นการวางแผนกำลังคน จึงมีความสำคัญต่อการขับเคลื่อนทุก ๆ ธุรกิจให้ไปถึงเป้าหมายเป็นอย่างมาก