ปฏิเสธไม่ได้ว่า เทคโนโลยี Face Recognition นั้นถูกนำมาใช้งานอย่างแพร่หลายในชีวิตประจำวัน จะเป็นอย่างไรและมีอะไรบ้าง บทความนี้จะพามารู้จักกับ Face Recognition
ว่าด้วยเรื่องของ Face Recognition
เดิมทีการยืนยันตัวตนในการทำรายการหรือกระทำธุรกรรมต่าง ๆ มักจะต้องใช้การยืนยันตัวตนในรูปแบบของการกรอกเอกสารหรือการนำเอกสารต่าง ๆ ที่มีรูปภาพใบหน้าเพื่อมายืนยันตัวตน ซึ่งค่อนข้างที่จะยุ่งยากซับซ้อน และในบ้างครั้งอาจทำให้เกิดข้อผิดพลาดได้ง่าย ปัจจุบันจึงได้มีเทคโนโลยีที่ชื่อว่า Face Recognition เข้ามามีบทบาทในเรื่องของการยืนยันตัวตนมากขึ้น
Face Recognition เทคโนโลยีการจดจำใบหน้า เป็นอีกหนึ่งวิธีการยืนยันตัวตนประเภท Biometric Authentication ได้กลายเป็นหนึ่งในเทคโนโลยีการระบุตัวตนที่ก้าวกระโดดข้ามมาและมีความนิยมอย่างกว้างขวางในปัจจุบัน ด้วยความสามารถในการจดจำและระบุใบหน้าของบุคคลอย่างแม่นยำ หลายภาคส่วนของสังคมและอุตสาหกรรมได้นำเทคโนโลยีนี้ไปใช้ในหลายประเภทของแอปพลิเคชันและสถานการณ์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการสแกนใบหน้าเพื่อลงเวลาการทำงาน การยืนยันตัวตนผ่านใบหน้า เป็นต้น
หลักการทำงานของ Face Recognition
Face Recognition มีกระบวนการทำงาน 3 ขั้นตอนหลัก คือ
ตรวจจับใบหน้า (Face Detection)
ขั้นแรกคือการตรวจจับใบหน้าในภาพหรือวิดีโอ โดยใช้อัลกอริทึมที่มีความสามารถในการหาลักษณะที่เกี่ยวข้องกับใบหน้า เช่น ตา จมูก ปาก เป็นต้น และนำไปประมวลผลในขั้นตอนถัดไป
การวิเคราะห์ใบหน้า (Face Analysis)
ขั้นตอนนี้จะเป็นการ “ร่างใบหน้า” เพื่อทำโมเดลใบหน้าอ้างอิงในการตรวจสอบตัวตน โดยลักษณะเหล่านี้เป็นตัวบ่งชี้ที่สามารถใช้ระบุความเป็นเอกลักษณ์ของบุคคล ซึ่งจะเป็นการวัดจากจุดสำคัญต่าง ๆ บนใบหน้า เช่น ระยะห่างระหว่างดวงตา รูปร่างของคาง ระยะห่างระหว่างจมูกถึงปาก และลักษณะอื่น ๆ ที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของแต่ละบุคคล หลังจากนั้นจะทำการเปลี่ยนข้อมูลเหล่านี้เป็นตัวเลข หรือจุดเชื่อมโยงบนใบหน้า
การรู้จดจำใบหน้า (Face Recognition)
คือกระบวนการที่นำภาพใบหน้าที่ตรวจจับได้และผ่านการประมวลผล โดยการนำ ข้อมูลทั้งหมดที่ได้จากขั้นตอนก่อนหน้า มาเปรียบเทียบกับฐานข้อมูลของใบหน้าเพื่อระบุว่าใบหน้าที่ตรวจจับได้ตรงกับบุคคลใด แล้วจึงนำผลลัพธ์ที่ได้ ส่งไปให้ระบบหรือโปรแกรมเพื่อประมวลผลอื่น ๆ ต่อไป
Face Recognition นำไปใช้ประโยชน์อะไรได้บ้าง
Face Recognition เป็นระบบการจดจำใบหน้า ที่มีประโยชน์ในหลาย ๆ ด้าน ทั้งในเรื่องของการนำมาประยุกต์ใช้ในการทำงานขององค์กร การยืนยันตัวตนของการทำธุรกรรม โดยมีรายละเอียดดังนี้
- การขอวีซ่า หรือหนังสือเดินทางจากบริการภาครัฐ
- การทำใบขับขี่
- การเข้าสู่ระบบหรือทำธุรกรรมทางการเงินกับทางธนาคารต่าง ๆ
- เปิดบัญชีธนาคารออนไลน์
- ลงเวลาการทำงานผ่านการสแกนใบหน้า
- ตรวจสอบบุคคลว่าตรงกับบัตรประจำตัวประชาชนหรือเป็นบุคคลเดียวกันหรือไม่
ข้อดีของระบบ Face Recognition
มีความแม่นยำสูง
Face Recognition การรู้จำใบหน้ามีระดับความแม่นยำที่สูงในการระบุและรู้จำใบหน้าของบุคคล ความแม่นยำสามารถปรับปรุงได้ด้วยการอัปเดตและการฝึกอัลกอริทึม ทำให้สามารถแยกบุคคล หรือยืนยันตัวบุคคลได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ระบุตัวตนแบบอัตโนมัติ
ปัจจุบันเทคโนโลยี Face Recognition สามารถระบุตัวตนของบุคคลได้รวดเร็วอัตโนมัติ โดยที่ไม่ต้องดำเนินการกดปุ่ม หรือคลิกเพื่อทำการถ่ายภาพ เนื่องจาก Face Recognition สามารถทำสิ่งนี้ได้ด้วยตัวของระบบเองในการยืนยันตัวตน เพียงแค่เดินผ่านก็สามารถระบุตัวตนของบุคคลนั้น ๆ ได้อย่างแม่นยำ
มีการประมวลผลที่รวดเร็ว
กระบวนการในการจำแนกหรือวิเคราะห์ใบหน้าของบุคคลนั้น ใช้เวลาในการจำแนกเพียงไม่กี่วินาที
รักษาความปลอดภัยได้เป็นอย่างดี
สิ่งสำคัญของ Face Recognition มีความยากในการถูกขโมยหรือปลอมแปลงเมื่อเปรียบเทียบกับรหัสผ่านที่อาจถูกค้นพบหรือถูกคำนวณ หรือแม้กระทั่งส่งต่อข้อมูลรหัสผ่านได้ง่าย นอกจากนี้ Face Recognition ยังช่วยลดโอกาสในการปลอมแปลงตัวตนได้
ข้อเสียของระบบ Face Recognition
ยากในการจัดการและจัดเก็บข้อมูล
การเก็บข้อมูลใบหน้าของบุคคลที่ใช้ในระบบการรู้จำใบหน้าต้องได้รับการจัดการและควบคุมอย่างเข้มงวดเพื่อป้องกันการนำข้อมูลมาใช้ประโยชน์ส่วนตัว
หากใบหน้าเปลี่ยนแปลงจะไม่สามารถใช้งานได้
กรณีที่โครงสร้างใบหน้าของบุคคลมีการเปลี่ยนแปลงอาจด้วยสาเหตุจากการเกิดอุบัติเหตุ หรือทำศัลยกรรม อาจทำให้ Face Recognition ไม่สามารถประมวลผลหรือทำการวิเคราะห์ได้ หรือแม้ประทั่งในกรณีที่อยู่ในสภาวะที่มีเงาหรือแสงน้อย เทคโนโลยีการรู้จำใบหน้าอาจมีความแม่นยำลดลงเนื่องจากส่วนของใบหน้าที่สำคัญอาจไม่เห็นชัดเจน
Face Recognition และ Facial Verification ต่างกันอย่างไร
Face Recognition (การระบุใบหน้า) และ Facial Verification (การยืนยันตัวตนด้วยใบหน้า) เป็นสองกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการใช้เทคโนโลยีในการจัดการข้อมูลใบหน้าของบุคคล แต่มีการทำงานและวัตถุประสงค์ที่แตกต่างในการนำมาใช้งานอย่างชัดเจน ดังนี้
Face Recognition
Face Recognition เป็นเทคโนโลยีที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อจดจำใบหน้าของมนุษย์ เน้นการระบุตัวตนของบุคคลจากใบหน้าที่ถูกตรวจจับ โดยระบบจะเปรียบเทียบคุณสมบัติและลักษณะของใบหน้าในภาพที่ถูกส่งเข้ามากับชุดข้อมูลการเรียนรู้ หากระบบพบว่าใบหน้าที่ถูกตรวจจับมีความคล้ายคลึงกับใบหน้าในชุดข้อมูลเพียงพอ ระบบจะระบุตัวตนของบุคคลนั้น นั่นหมายความว่าระบบจะระบุว่าบุคคลที่ตรวจจับคือใครแบบไม่จำเป็นต้องรู้ก่อนว่าเป็นใคร เช่น เมื่อมีการตรวจจับใบหน้าในกล้องวงจรปิดเพื่อระบุบุคคลที่เข้ามาในพื้นที่
Facial Verification
Facial Verification ระบบในการยืนยันใบหน้า เป็นกระบวนการยืนยันว่าบุคคลที่กำลัง พยายามเข้าถึงระบบหรือข้อมูลนั้นจริงๆ เป็นเจ้าของตัวตนเดียวกันกับบุคคลที่ลงทะเบียนในระบบ โดยระบบจะเปรียบเทียบใบหน้าในรูปภาพที่ใช้ในการยืนยันกับข้อมูลใบหน้าที่อยู่ในฐานข้อมูล เช่น ในกรณีที่ต้องการเข้าสู่ระบบหรือการทำธุรกรรมที่ต้องการยืนยันตัวตน ซึ่งระบบจะเปรียบเทียบใบหน้าที่รับเข้ามากับรูปภาพที่มีอยู่ในระบบ และตรวจสอบว่าเข้าข้อมูลถูกต้องหรือไม่
สรุปความสำคัญของ Face Recognition
Face Recognition มีบทบาทสำคัญในการประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันหลาย ๆ ด้าน จะเห็นได้ว่า Face Recognition มีความสำคัญในด้านความปลอดภัย ความสะดวกในการเข้าถึง และการรักษาความเป็นส่วนตัว ด้วยความสามารถในการระบุตัวตนของบุคคลโดยไม่ต้องใช้การสัมผัส