สัญญาจ้างงานคืออะไร ประกอบด้วยอะไรบ้าง หาคำตอบได้ในบทความนี้ พร้อม Download แบบฟอร์มไปใช้ได้เลย
ดาวน์โหลดแบบฟอร์มอื่นๆ ที่คุณอาจสนใจ
- สร้างแบบฟอร์มหนังสือรับรองเงินเดือนให้กับพนักงานที่ไม่ควรพลาด
- แจกฟรี! แบบฟอร์มประเมินพนักงาน รวมครบ โหลดใช้ได้ทันที
- แจกฟรี! "ใบผ่านงาน" พร้อมเกร็ดความรู้ สามารถดาวน์โหลดได้เลย
- แจกฟรีตัวอย่างใบเสร็จรับเงิน พร้อมเรื่องน่ารู้ที่ไม่ควรพลาด!
สัญญาจ้างงานคืออะไร
สัญญาจ้างงานคือ ข้อตกลงที่เกิดขึ้นระหว่างนายจ้าง (employer) และลูกจ้าง (employee) เพื่อกำหนดเงื่อนไขและสิทธิ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานระหว่างฝ่ายสองฝ่ายในตำแหน่งงานที่กำหนดไว้ในสัญญานั้น ๆ ซึ่งกฎหมายไม่ได้ระบุไว้ว่าต้องอยู่ในรูปแบบใด สามารถทำเป็นรูปแบบหนังสือ หรือการตกลงกันด้วยวาจา หรืออาจเกิดขึ้นโดยปริยายก็ได้ กล่าวคือ หากไม่มีการพูดตกลง หรือทำเป็นลายลักษณ์อักษร แต่เกิดขึ้นโดยนายจ้างตกลงรับลูกจ้างเข้าทำงานพร้อมกับจ่ายค่าจ้างให้ นั่นหมายความว่ามีสัญญจ้างแรงงานเกิดขึ้นโดยปริยายแล้ว
สัญญาจ้างงานสำคัญอย่างไร
สัญญาจ้างงานนั้น แม้ว่าในทางกฎหมายจะไม่ได้มีกฎข้อบังคับว่าสัญญาจ้างงานนั้น จะต้องอยู่ในรูปแบบใด แต่หนทางที่จะป้องกันปัญหาหรือการโต้แย้งในอนาคตได้คือ การทำสัญญาจ้างงานแบบเป็นลายลักษณ์อักษร ซึ่งเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่งในกระบวนการทำงานระหว่างนายจ้างและลูกจ้าง โดยมีความสำคัญดังนี้
- กำหนดเงื่อนไขและสิทธิ์
สัญญาจ้างงานช่วยกำหนดเงื่อนไขการทำงานที่เป็นที่ต้องการสำหรับลูกจ้าง รวมถึงสิทธิ์และสิ่งที่ต้องการในการทำงาน เช่น สิทธิประโยชน์ในการลางาน การขอออกหากและอื่นๆ
- ระบุตำแหน่งงานและความรับผิดชอบ
สัญญาจ้างงานระบุตำแหน่งงานที่ลูกจ้างจะดำเนินการและรายละเอียดเกี่ยวกับความรับผิดชอบที่ต้องรับผิดชอบ
- ค่าตอบแทนและการชำระเงิน
สัญญาจ้างงานมีบทบาทสำคัญในการกำหนดค่าตอบแทนของลูกจ้าง รวมถึงวิธีการชำระเงิน เช่น เงินเดือนที่ตกลงกันรายเดือนหรือรายชั่วโมง
- สิทธิและหน้าที่ของนายจ้าง
สัญญาจ้างงานช่วยให้นายจ้างกำหนดสิทธิและหน้าที่ของตนในการจ้างงาน รวมถึงสิทธิในการยุติสัญญาหากลูกจ้างไม่ปฏิบัติตามความต้องการ
- สิทธิและหน้าที่ของลูกจ้าง
สัญญาจ้างงานยังช่วยกำหนดสิทธิและหน้าที่ของลูกจ้าง รวมถึงสิทธิในการรับความคุ้มครองในกรณีของการละเมิดสัญญา
- ระยะเวลาของสัญญา
สัญญาจ้างงานจะระบุระยะเวลาที่ลูกจ้างจะทำงานกับนายจ้าง เพื่อให้ทั้งสองฝ่ายมีความชัดเจนในเวลาที่ใช้ทำงาน
- ข้อกำหนดเพิ่มเติม
สัญญาจ้างงานอาจมีข้อกำหนดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการปฏิบัติงาน การเลิกจ้าง การลางาน และเงื่อนไขอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน
การมีสัญญาจ้างงานที่ชัดเจนและครบถ้วนเป็นประโยชน์สำคัญในการลดโอกาสเกิดข้อขัดแย้งหรือโต้แย้งในอนาคตระหว่างนายจ้างและลูกจ้าง การเขียนสัญญาให้มีความชัดเจนและเหมาะสมสำหรับงานที่กำลังจะดำเนินการจะช่วยให้กระบวนการทำงานเป็นไปได้ด้วยความราบรื่นและประสบความสำเร็จในที่สุด
องค์ประกอบสัญญาจ้างงานที่ต้องมี
องค์ประกอบของแบบฟอร์มสัญญาจ้างงาน คือ ส่วนที่ระบุเงื่อนไขและรายละเอียดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับความรับผิดชอบและสิทธิ์ของทั้งสองฝ่าย นั่นคือ นายจ้างและลูกจ้าง ซึ่งส่วนนี้เป็นสิ่งที่กำหนดความชัดเจนในกรณีเกิดข้อขัดแย้งหรือโต้แย้งในภายหลัง โดยองค์ประกอบสำคัญในแบบฟอร์มสัญญาจ้างงานประกอบไปด้วย
- ข้อมูลและรายละเอียดของลูกจ้าง : ระบุชื่อและที่อยู่ของลูกจ้างที่
- ข้อมูลและรายละเอียดของนายจ้าง : ระบุชื่อและที่อยู่ของนายจ้างที่
- ตำแหน่งงาน : ระบุตำแหน่งงานที่ลูกจ้างจะทำ
- อัตราค่าจ้าง : ระบุจำนวนเงินหรือวิธีการชำระค่าตอบแทนให้กับลูกจ้าง เช่น เงินเดือนเป็นต้น
- ระยะเวลาของสัญญา : ระบุวันที่ลูกจ้างเริ่มงานและวันสิ้นสุดของสัญญาจ้าง
- ระยะเวลาทดลองงาน : ระบุระยะเวลาทดลองงาน (ตามกฎหมายท้องถิ่นของแต่ละประเทศ)
- สถานที่ทำงาน : ระบุสถานที่ที่ลูกจ้างต้องไปทำงาน
- ชั่วโมงทำงานและวันหยุด : ระบุเวลาที่ลูกจ้างต้องทำงาน และเวลาพักผ่อน
- ค่าล่วงเวลาและค่าจ้างในวันหยุด : ระบุอัตราค่าจ้างทำงานล่วงเวลาและระบุวันและจำนวนวันสำหรับหยุดพักผ่อน
- เงื่อนไขและสิทธิ์อื่น ๆ : ระบุเงื่อนไขและสิทธิ์ที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน เช่น สิทธิประโยชน์ในการลางาน การขอออกหากหรือการเลิกจ้าง
Download ฟรี! >> ตัวอย่างแบบฟอร์มสัญญาจ้างงาน ฉบับภาษาไทย-อังกฤษ
องค์ประกอบเหล่านี้ทำให้สัญญาจ้างงานเป็นเอกสารที่ชัดเจนและเป็นที่ต้องการในกรณีที่เกิดข้อขัดแย้งหรือปัญหาต่าง ๆ ในภายหลัง ในการทำสัญญาจ้างงานควรให้ความสำคัญในการตรวจสอบและรับรองว่าทุกประการถูกต้องและชัดเจนเพื่อป้องกันความสับสนและข้อขัดแย้งในอนาคต
การบอกเลิกสัญญาจ้าง
หนึ่งสิ่งที่เหล่านายจ้างไม่อยากทำคือ การบอกเลิกสัญญาจ้าง แต่ในบางครั้งก็มีเหตุจำเป็นที่ต้องบอกเลิกสัญญาจ้าง เช่น ปัญหาทางเศรษฐกิจ ปัญหาลูกจ้างไม่มีคุณภาพ การลดค่าใช้จ่ายเพื่อความอยู่รอดของบริษัท เป็นต้น ซึ่งการบอกเลิกสัญญาจ้างนั้นต้องปฏิบัติตามกฎหมายด้วย โดยแบ่งประเภทการบอกเลิกสัญญาจ้างแบบกว้างๆ ได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่
1. สัญญาจ้างงานที่ไม่ได้กำหนดระยะเวลา
- นายจ้างสามารถบอกกล่าวลูกจ้างล่วงหน้าได้ โดยการส่งหนังสือแจ้งล่วงหน้าได้ไม่เกิน 3 เดือน
- หากนายจ้างต้องการบอกเลิกสัญญาจ้างในทันทีต้องจ่ายค่าจ้างล่วงหน้าให้กับลูกจ้าง
- นายจ้างที่เป็นฝ่ายบอกเลิกสัญญา จะต้องจ่ายค่าชดเชยตามมาตรา 118 พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน 2541
2. สัญญาจ้างงานที่มีกำหนดระยะเวลา
กรณีที่สัญญาจ้างงานจะสิ้นสุดลงตามกำหนดเวลาในสัญญา นายจ้างไม่จำเป็นต้องแจ้งล่วงหน้า แต่การยกเลิกสัญญาจ้างก่อนถึงกำหนดเวลานั้น จำเป็นต้องระบุสาเหตุไว้ด้วย โดยมีลักษณะดังนี้
- กรณีนายจ้างบอกเลิกสัญญาจ้าง แต่ไม่ระบุสาเหตุไว้ในหนังสือบอกเลิกสัญญาจ้าง จะไม่สามารถยกเหตุตามมาตรา 119 ที่ไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยขึ้นมาอ้างไม่ได้
- หากนายจ้างบอกเลิกสัญญาจ้างพร้อมระบุเหตุผล ก็ไม่จำเป็นต้องจ่ายค่าชดเชยแก่ลูกจ้าง
กรณียกเว้น ที่นายจ้างไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยให้กับลูกจ้าง เช่น การทุจริตต่อหน้าที่ของลูกจ้าง ฝ่าฝืนข้อบังคับของการทำงาน ละทิ้งหน้าที่เป็นระยะเวลา 3 วันโดยไม่มีเหตุอันสมควร
สรุปสัญญาจ้างงาน
สัญญาจ้างงานมีความสำคัญอย่างยิ่งในการกำหนดเงื่อนไขและสิทธิ์ของฝ่ายสองฝ่ายในการทำงานและให้ความชัดเจนในกรณีที่เกิดข้อขัดแย้งหรือโต้แย้งในภายหลัง ขึ้นอยู่กับประเภทของงานและกฎหมายที่ใช้บังคับ ทั้งนี้แบบฟอร์มเอกสารสัญญาต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น แบบฟอร์มหนังสือรับรองเงินเดือน , แบบฟอร์มประเมินพนักงาน , ใบผ่านงาน หรือแบบฟอร์มสัญญาจ้างงาน ล้วนมีความหลากหลายและอาจมีรูปแบบที่แตกต่างกันไปตามท้องถิ่นและกฎหมายประเทศในแต่ละที่ การทำสัญญาจ้างงานจึงควรปฏิบัติตามกฎหมายและคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญทางกฎหมายเสมอ
